Op 14 november presenteerden wij samen met Regioplan de inzichten uit ons onderzoek naar de positie van Oekraïense nieuwkomers op de arbeidsmarkt, tijdens de jaarlijkse State of the Art conferentie van het Ministerie van Justitie en Veiligheid.
Drie onderzoeksteams
We bundelden de krachten van drie onderzoeksteams, samen met Opora Foundation, Verwey Jonker Instituut en het WODC, die allen onderzoek hebben gedaan naar dit onderwerp vanuit verschillende invalshoeken. Toch zijn er ook inzichten die in alle drie de onderzoeken sterk naar voren komen.
Met dank aan: Annemieke Mack, Job Velseboer, Mieke Maliepaard, Maria Shaidrova, Kasper Otten, Dorien Marres, Devon Dekkers.
Langetermijnperspectief Oekraïense nieuwkomers
Eén van die inzichten is het belang van een langetermijnperspectief voor Oekraïense nieuwkomers als het gaat om hun verblijfsrecht in Nederland. Het is tot nu toe onduidelijk wat er gaat gebeuren na het einde van de Europese Richtlijn Tijdelijke Bescherming die nu loopt tot 4 maart 2025. Behalve dat dit bij Oekraïense nieuwkomers zelf voor veel onzekerheid en stress zorgt, vormt het ook een obstakel in de weg naar passend werk.
Voorwaarde passend werk
Op dit moment werken de meeste nieuwkomers uit Oekraïne in flexibele, parttime banen die niet direct aansluiten bij hun eerdere werkervaring, talenten en ambities voor de toekomst. Bij mensen die wel een passende baan hebben gevonden waar ze duurzaam in aan het werk zouden willen gaan, vormt de onzekerheid over hun status een obstakel. Werkgevers zijn huiverig om mensen een langdurig contract of een contract voor onbepaalde tijd aan te geven.
“Ik heb dit openlijk besproken met mijn werkgever” – geeft een van de mensen die we spraken aan. “De baan past goed bij mijn expertise en wensen, ik zou graag door willen gaan en mijn werkgever zou mij graag langer houden maar durft het niet aan vanwege de onzekerheid over mijn rechten.”
Er zijn op beleidsniveau veel gesprekken gaande over wat er nodig is om mensen naar passend werk te begeleiden. Het is belangrijk hierbij niet uit het oog te verliezen dat een veilige, stabiele basis hier het fundament voor vormt.
Rapportages
- Wij voerden het onderzoek Meedoen in Nederland uit samen met Regioplan in opdracht van Instituut Gak. De rapportage met alle gebundelde inzichten verschijnt begin 2024.
- Samen met NewBees deden we actie-onderzoek bij 75 Oekraïense huishoudens. Door hen te ondersteunen leerden we lessen voor de grotere groep mensen uit Oekraïne en nieuwkomers die wel moeten inburgeren. Deze inzichten worden begin 2024 gedeeld in een rapportage.