Casus: ouderbetrokkenheid
Moeder heeft twee dochters. Haar jongste dochter gaat naar de basisschool. Moeder was zelf basisschool lerares in Iran en heeft het idee dat het schooladvies van haar jongste dochter onjuist is.
In een tweede gesprek met school vraagt moeder de leraar om haar het huiswerk op te sturen. Samen met haar oudere dochter ondersteunt ze nu haar jongste dochter met schoolwerk. Zo heeft ze zicht op de taken en vooruitgang van haar dochter. Ze is blij met de actieve rol die ze nu kan innemen.
In tegenstelling tot moeder, is school niet tevreden met de betrokkenheid van moeder. De leraar stelt dat er bij dit gezin ‘onvoldoende ouderbetrokkenheid’ is.
Verschillende ideeën ondersteuning
School en moeder hebben verschillende ideeën over hoe ze dochter het beste kunnen ondersteunen. Ook zou de leraar graag zien dat moeder:
- Direct instemt met het schooladvies.
- De school benadert met vragen (in plaats van verzoeken)
- Vaak een praatje komt maken op het schoolplein.
Eenzijdige invulling ouderbetrokkenheid
Deze invulling van het begrip ‘ouderbetrokkenheid’ zien we vaker terug. Het is een eenzijdige invulling (gericht op ouders) en is gebaseerd op (vaak onuitgesproken) verwachtingen vanuit school. Dit biedt weinig ruimte voor erkenning van de behoeftes van ouders. Ruimte voor erkenning is cruciaal om meer te leren over wat ouders nodig hebben om hun kinderen te ondersteunen met schoolwerk.
De huidige informatieverstrekking van school naar ouders is nog te vaak gefocust op ouders die goed bekend zijn met de taal en het Nederlandse onderwijssysteem. Wanneer de behoeftes van ouders in zicht zijn, kunnen school en ouders de ondersteuning ook beter op elkaar afstemmen. Deze gezamenlijke aanpak ontbreekt in de hierboven geschetste situatie. Dochter wordt geconfronteerd met verschillende verwachtingen vanuit twee belangrijke gezaghebbende personen: de leraar en moeder.
Inclusiever onderwijs
Wat zou er gebeuren als we het begrip ‘ouderbetrokkenheid’ (en alle gekoppelde verwachtingen) even opzij zouden schuiven? Wat voor een gesprek zou er dan kunnen ontstaan tussen moeder en leraar?
In ons actieonderzoek naar onderwijs aan kinderen die nieuw in Nederland zijn, leren we veel over hoe scholen en onderwijssystemen inclusiever kunnen worden.
