Studieschuld? Nieuwkomers worden ongelijk behandeld

‘U hoeft nooit meer te betalen dan uw draagkracht’, belooft DUO op haar website. Klinkt logisch, toch? Deze belofte is gericht aan mensen die hun ‘reguliere’ studieschuld moeten aflossen. Gek genoeg, geldt diezelfde belofte niet voor nieuwkomers die hun inburgeringslening moeten terugbetalen.

Financieel haalbaar?

Samen met iemand die is ingeburgerd bellen wij DUO. Hij is ingeburgerd onder de oude Wet Inburgering en begint binnenkort het met terugbetalen van zijn DUO-inburgeringslening. Hij maakt zich zorgen over de hoogte van het maandelijks af te lossen bedrag. Zorgen voor een gezin met twee jonge kinderen kan financieel uitdagend zijn.

De DUO-medewerker vertelt hoe het maandelijks af te lossen bedrag wordt berekend: er wordt rekening gehouden met

1) de hoogte van de schuld

2) de aflossingsperiode en

3) het rentepercentage.

Er wordt niet getoetst of dit maandbedrag financieel haalbaar is voor het gezin.

‘Draagkrachttoets’ aanvragen

De nieuwkomer moet zelf een ‘draagkrachttoets’ aanvragen. Een bureaucratisch proces waar lang niet iedereen die is ingeburgerd van op de hoogte is. Daarnaast biedt deze aanvraag geen garantie dat het maandbedrag ook in de toekomst financieel haalbaar is*

Zo lopen nieuwkomers een grote kans dat ze maandelijks meer aflossen dan financieel rechtvaardig is. Dit geldt voor nieuwkomers die onder de oude wet zijn ingeburgerd en nu hun lening moeten terugbetalen.

Wetswijziging voorgesteld

Er is een wetswijziging voorgesteld om deze problematische situatie te veranderen. Maar zelfs met de voorgestelde verandering, blijft de ongelijkheid aanwezig. De belofte ‘u hoeft nooit meer te betalen dan uw draagkracht’ blijft alleen gelden voor aflosser van een ‘reguliere’ studieschuld’.

Jij kunt bijdragen aan verandering. Reageer nog vóór 29 juni op de wetswijziging. 

*Blijkt het maandbedrag te hoog? Dan wordt dit verlaagd. Ieder jaar wordt dan automatisch opnieuw getoetst of een verlaging terecht is. Als de verlaging niet meer terecht is, stopt de jaarlijkse toetsing. Er wordt niet meer automatisch getoetst of een verlaging in de toekomst terecht zou zijn.

Blijkt het maandelijkse aflossingsbedrag niet te hoog, dan verandert er niks.

In beide gevallen geldt: Als het inkomen in de toekomst verandert. Dan zal de aflosser zelf opnieuw een draagkrachttoets moeten aanvragen.

HOE MAAK JIJ IMPACT? REAGEER OP DE VOORGESTELDE WETSWIJZIGING!

De Wetswijziging (zie 4.Ambtshalve draagkrachttoets) stelt voor: Voer automatisch een draagkrachttoets uit bij de start van het aflossingstraject. Dit is een vooruitgang, maar het is niet voldoende. Daarom stellen wij de volgende twee punten voor:

1) De draagkrachttoets moet standaard ieder jaar worden uitgevoerd.

Dit is het geval voor aflosser van een ‘reguliere’ studieschuld. Het zou ook moeten gelden voor aflossers van een inburgeringschuld.

De wetswijziging stelt alleen een draagkrachttoets voor bij de start van het aflossingstraject.

Dus, eerst wordt een (wenselijk) maandelijks aflosbedrag vastgesteld waarbij rekening wordt gehouden met 1) de hoogte van de schuld 2) de aflossingsperiode en 3) het rentepercentage. Vervolgens wordt er automatisch een draagkrachttoets uitgevoerd.

Dan zijn er twee situaties mogelijk:

1) Blijkt het (eerder vastgestelde) maandbedrag te hoog? Dan wordt dit verlaagd.
Ieder jaar wordt dan automatisch opnieuw getoetst of de verlaging terecht is. Als de verlaging niet meer terecht is, stopt de jaarlijkse toetsing. Een nieuwe draagkrachttoets wordt alleen uitgevoerd bij als de aflosser deze zelf opnieuw aanvraagt.

2) Blijkt het (eerder vastgestelde) maandbedrag NIET te hoog? Dan blijft de situatie onveranderd. Er zal niet automatisch een nieuwe draagkrachttoets worden uitgevoerd. Ook in deze situatie zal de aflosser zelf een nieuwe draagkrachttoets moeten aanvragen als het inkomen van degene verandert.

Doordat de draagkrachttoets niet automatisch ieder jaar opnieuw wordt uitgevoerd, blijft het gevaar bestaan dat nieuwkomers meer betalen dan financieel rechtvaardig is.

Aandachtspunt voor informatievoorziening over de wet:

2) Meer toegankelijke informatie over de berekening van de draagkracht en de hoogte van het maandbedrag.

De informatie hierover (op inburgeren.nl) is beperkt. Ook bestaat er geen rekenhulp waarmee mensen zelf al een inschatting kunnen maken van het maandbedrag. Deze rekenhulp bestaat wél voor mensen met een ‘reguliere’ studieschuld.

We roepen uitvoerende instanties op om op een actieve en laagdrempelige wijze mensen te informeren over hun aflossingsmogelijkheden en hun rechten. Dit vraagt om een actieve en doordachte aanpak.