Sinds het begin van de grootschalige invasie zijn er ongeveer 120.000 Oekraïners naar Nederland gekomen. Hoewel onderzoek suggereert dat 64% van de Oekraïense nieuwkomers na het einde van de oorlog zal terugkeren naar huis, zijn we nu bijna drie jaar verder.
Dit betekent dat 120.000 mensen in onzekerheid verkeren, terwijl ze proberen zich aan te passen aan een nieuw land zonder de toekomst te kennen. Bovendien wordt integratie vaak geassocieerd met een verplichting vanuit de overheid. Dat is niet de beste basis om middelen te investeren in aanpassing aan een nieuw land, zeker gezien de emotionele toestand van Oekraïense nieuwkomers. Er zijn echter gemeenten die het belang van de integratie van nieuwkomers erkennen om een gezondere samenleving op te bouwen. Almere is een voorbeeld van zo’n vooruitstrevende gemeente. De welkomstbijeenkomsten Almere zijn hier een resultaat van.
Door: Anna Bilenka
Expertpools gemeente Almere
Momenteel wonen er 1.350 Oekraïners in de gemeente Almere. Om de behoeften van deze groep te begrijpen, organiseerden we samen met de gemeente Almere expertpools. Deze bijeenkomsten hielpen om de verzoeken van de groep te herkennen, oplossingen te vinden en actieplannen aan te passen voor andere belanghebbenden. Het unieke aspect van de expertpools is dat ze in groepsverband worden uitgevoerd, zodat alle implementaties zijn afgestemd op de behoeften van de focusgroep. Bovendien helpen deze activiteiten nieuwkomers zich verbonden te voelen en invloed uit te oefenen op beslissingen die hen direct aangaan.
Vervolg: welkomstbijeenkomsten Almere
In de 3 expertpools in Almere identificeerden we sleutelinzichten waarvan de oplossing de ervaring van de nieuwkomers op veel niveaus aanzienlijk zou verbeteren. We ontdekten onder andere de behoefte aan taal- en werkondersteuning, iets wat de gemeente ook aan de zijlijn heeft geregeld. Maar in dit artikel richten we ons op het creëren van Welkomstbijeenkomsten.
De Welkomstbijeenkomst dient als een introductie en biedt informatie over het opbouwen van een leven in Almere. De behoefte aan zo’n bijeenkomst ontstond uit gesprekken met de expertpool, een groep Oekraïense nieuwkomers die de gemeente adviseert over diensten en beleid gericht op Oekraïners. De inhoud van de bijeenkomsten is vervolgens ontwikkeld in co-creatie met de expertpool en andere belanghebbenden uit de stad.
Doel welkomstbijeenkomsten in Almere
Het primaire doel van deze bijeenkomsten is om toegang te bieden tot de meest actuele informatie voor nieuwkomers over het opbouwen van hun nieuwe leven. Er zijn veel informatiekanalen voor nieuwkomers, de situatie verandert voortdurend, en de menselijke factor en perceptie mogen niet worden genegeerd. Dit leidt regelmatig tot misverstanden, verwarring of verhoogd emotionele spanning bij nieuwkomers en extra werk voor de gemeente.
“Open Embassy heeft ons niet alleen geholpen met het begrijpen van de behoeften van Oekraïense nieuwkomers in Almere, maar ook met het creëren van oplossingen. Samen hebben we een zeer zorgvuldig traject doorlopen waarin we niet alleen samenwerkten met Oekraïners uit de opvang, maar ook met partners in de stad. Hiermee hebben we een gedragen programma weten op te zetten dat écht aansluit bij de behoeftes van Oekraïners in Almere. Mijn ervaring is dat Open Embassy veel kennis met zich meebrengt en met creativiteit en enthousiasme te werk gaat. De manier waarop ze werken is vernieuwend en door de train-de-trainerbenadering vergroten zij hun impact en maken deze blijvend."
Effectieve methode ontwikkelen
Om effectieve Welkomstbijeenkomsten te ontwikkelen, hielden we drie expertpools met de gemeente Almere en Oekraïense nieuwkomers. Doel was te zorgen dat nieuwkomers maandelijks toegang hebben tot de nieuwste informatie, belanghebbenden kunnen ontmoeten om vragen te stellen en ervaringen kunnen uitwisselen.
Samen met 20 nieuwkomers identificeerden we de meest voorkomende verzoeken en ontwikkelden we een testprogramma. Vervolgens hielden we eerst testbijeenkomsten met reguliere deelnemers aan expertpools, en daarna met een testgroep nieuwkomers. Ongeveer 60 Oekraïense nieuwkomers en mensen uit andere landen deden mee.
“Gisteravond was onze eerste Warm Welkom na de zomer. Ik was aanwezig en kijk met enorme trots naar wat het team heeft neergezet. Wat een prachtig programma. Ik geloof er oprecht in dat hiermee echt verschil gemaakt wordt. Warm Welkom was nooit zonder jullie hulp tot stand gekomen. Ondanks dat ik niet bij onze laatste bijeenkomst aanwezig was, wil ik jullie enorm bedanken voor jullie hulp. Couldn't have done this without you - normaal gesproken een metafoor voor een goede samenwerking, maar in dit geval ook echt. Dank dus!”
Ontwikkeling draaiboek
Na elke bijeenkomst hebben we het programma aangepast op basis van de huidige feedback en de groepsdynamiek geanalyseerd. Hierdoor heeft de gemeente Almere nu een werkend programma dat elke moderator vanaf nul kan uitvoeren, dankzij het gedetailleerde draaiboek (script) en de presentatie.
Voor Oekraïense nieuwkomers is dit een plek voor direct contact met de gemeente en betrokken belanghebbenden, wat ook het vertrouwen tussen beide partijen vergroot. Bovendien kan het programma met minimale aanpassingen worden aangepast voor andere groepen nieuwkomers. Dit vermindert op de lange termijn de werklast voor de gemeente aanzienlijk.
“Niets motiveert deelname meer dan het zien van het resultaat van je werk en de impact ervan op een grotere groep." — Anna Bilenka, trainer en actieonderzoeker.”
Programma voor inclusieve samenleving
De gemeente Almere heeft momenteel financiering veiliggesteld om nog anderhalf jaar Welkomstbijeenkomsten te organiseren. Deze positieve ervaring inspireert ook andere gemeenten om verschillende programma’s te creëren voor een effectievere aanpassing van nieuwkomers, wat uiteindelijk leidt tot een meer inclusieve en diverse samenleving waar iedereen baat bij heeft.Expertpool Almere
Meer over het project
Cocreatie sessie Almere
Artikel over de cocreatie sessie voor de welkomstbijeenkomsten
