Op maandag 2 juni was OpenEmbassy aanwezig op het landelijke VNG-congres ‘Van Migratie tot Participatie’ in het Beatrixgebouw in Utrecht. Het congres bracht gemeenten, ministeries, maatschappelijke organisaties en andere betrokkenen samen rond een gedeelde opgave: hoe zorgen we samen voor een menswaardige en toekomstbestendige aanpak van migratie en participatie?
Thema’s als opvang, huisvesting, terugkeer, arbeidsmigratie en inburgering kwamen aan bod – precies de onderwerpen waar wij ons dagelijks mee bezighouden.
Door: Nell Frijstein en Femke Brand
Een dag vol gesprekken en verbinding
Bij onze informatiestand spraken we met ruim 100 bezoekers; vooral medewerkers van gemeenten, maar ook vertegenwoordigers van partnerorganisaties als COA, Nidos, Rode Kruis, IND, VluchtelingenWerk en andere nieuwe netwerken. We deelden onze aanpak, onderzoeksresultaten en praktijkervaring. Bezoekers stelden gerichte vragen over onze rapportages, wilden weten hoe onze expertpools werken, en waren benieuwd naar hoe je participatie van nieuwkomers in de praktijk kunt vormgeven.
Het congres was voor ons meer dan een mooie gelegenheid om kennis te delen. Het was een dag vol nieuwe inspiratie, verbindingen leggen en bestaande relaties versterken. We kijken terug op een motiverende bijeenkomst, met hernieuwde energie om samen te bouwen aan beter beleid voor nieuwkomers.
De kracht van samen: menswaardige opvang
We volgden deze dag ook inspirerende bijdragen van anderen, waaronder de sessie van het Rode Kruis over Het Nieuwe Buurthuis. Dit is een partner-initiatief voor menswaardige opvang, waarin 22 partijen samenwerken, waaronder VluchtelingenWerk, UNHCR, Universiteit Utrecht en ook OpenEmbassy.
De ambitie: een duurzame, schaalbare én betaalbare aanpak van opvang, gebaseerd op rust, eigenaarschap en verbinding.
De aanpak is gebaseerd op zes bouwstenen: rust & privacy, zorghub, bewonersparticipatie, slimme veiligheid, toegang tot werk en een buurthub. Denk aan De Wachtkamer in Bleskensgraaf, waar bewoners samen met een social designer een nieuwe bedombouw bedachten voor meer privacy. Of Thuis in Oss, waar bewoners meebeslissen over huisregels én met buurtinitiatieven samenwerken in een gezamenlijke buurthub.
Universiteit Utrecht en OpenEmbassy monitoren het proces, via een lerend netwerk en een gezamenlijke theory of change. Niet om één blauwdruk te maken, maar om sámen te leren wat werkt – zodat gemeenten het wiel niet steeds opnieuw hoeven uit te vinden.
Bewoners betrekken in de opvang – hoe doe je dat?
Ook onze eigen sessie – “Betrek het perspectief van bewoners in de opvang”, samen met COA – was goed bezocht: de zaal zat tot de laatste stoel vol. We bespraken o.a. onze gezamenlijke pilot Toeleiding naar werk vanuit het azc en het AMIF-project voor het nieuwe ontwerp van de Meedoenbalies. We deelden praktijkvoorbeelden en lieten zien hoe ervaringskennis concreet kan bijdragen aan effectiever beleid én betere uitvoering.
De grote opkomst liet zien hoe actueel dit thema is. Gemeenten zoeken naar manieren om bewoners écht te betrekken – niet als extraatje, maar als uitgangspunt. We merkten veel herkenning, maar ook de behoefte aan praktische handvatten.
📩 Wil je het volledige sessieverslag ontvangen, inclusief handvatten en voorbeelden?
➡️ Stuur een mail naar pepijn@openembassy.nl
Bekijk de aftermovie
Aftermovie van het congres, gemaakt door de VNG-organisatie
DIY Toolkit M&E
Praktisch aan de slag als vervolg op de sessie
