Vanuit deze community leren we over waar zij tegenaanlopen bij hun eerste stappen in Nederland.
Deze groep mensen valt buiten de reguliere inburgeringswet. Deze situatie biedt uitdagingen en tegelijkertijd de kans voor ons als samenleving om de schouders eronder te zetten en te laten zien hoe integratie op een andere manier vormgegeven kan worden. Een manier die veel meer gaat over direct meedoen, over community en over wat mensen brengen in plaats van wat zij tekort komen. We zien onze acties omtrent de ondersteuning van Oekraïense nieuwkomers dan ook in het verlengde van ons werk met en voor alle nieuwkomers. Omdat we bouwen aan een alternatief systeem van integratie dat voor alle nieuwkomers zou moeten gelden.
UPDATES
- In de afgelopen twee maanden boden ruim 400 mensen hun hulp aan via onze oproep. Mensen die willen helpen met huisvesting, transport, het beantwoorden van vragen of simpelweg “wat er maar nodig is.”
- We beantwoordden in de afgelopen twee maanden ruim 300 vragen via onze Helpdesk. Het Helpdesk team is uitgebreid met teamleden vanuit de Oekraïense community, zodat zij zowel de Oekraïense taal als hun expertise in kunnen zetten om mensen direct te ondersteunen.
Bezoek aan de Tweede Kamer
Op 13 mei brachten we een bezoek aan de Tweede Kamer. Samen met 14 mensen uit onze Oekraïense community spraken we met tweede kamerleden Anne-Marijke Podt, Don Ceder, Ruben Brekelmans en Evert Jan Slootweg.
De experts bespraken 4 prangende thema’s:
1. Status
Het grootste probleem is de onzekerheid over de lange termijn en de onduidelijkheid over de rechten die bij deze status horen. Hoe voert Nederland de Europese richtlijn in praktijk uit en wat betekent dit voor de toekomst?
2. Toegang tot werk
Het grootste gedeelte van de mensen die nu in Nederland verblijven zijn moeders met kinderen. Toegang tot kinderopvang is essentieel voor hen om aan het werk te kunnen gaan. Ook zijn er zorgen over het nul uren contract en de gevolgen hiervan voor ondersteuning vanuit de overheid, zoals de zorgverzekering.
Andere knelpunt: Het is nog niet mogelijk om als ZZP’er aan de slag te gaan, terwijl deze groep juist ervaring heeft als ondernemer.
3. Toegang tot onderwijs
“Now, my dream is to study IT development in the Netherlands. My story is not unique, there are many boys and girls like me,” aldus het jongste lid van de community (17 jaar).
Obstakels voor deze jongeren om hun educatie voort te zetten in Nederland zijn o.a. de hoge kosten van studie en vervoer, waarvoor nog geen ondersteuning beschikbaar is. Daarbij komt dat hoewel hun diploma bij het afronden van de middelbare school wordt gewaardeerd op iets boven havo niveau, zij in het huidige systeem instromen bij een ISK. Dit betekent 3 jaar middelbare school opnieuw doen terwijl zij ook direct naar het hoger onderwijs zouden kunnen gaan.
4. Huisvesting
Nu mensen hier weken of al maanden zijn, zien we de absolute noodzaak om over te schakelen van tijdelijke naar meer (semi)permanente woning.
Mensen zijn nu gewend midden in de samenleving te wonen. Maar met de woningmarkt die volledig op slot zit, is een perspectief op toekomstgerichte huisvesting nog niet zichtbaar. Her slechtste wat kan gebeuren is grootschalige opvang buiten steden en dorpen. Het (fatsoenlijk!) omkatten van kantoorruimtes, inzetten op intergenerationeel wonen, inzetten op landbouwgrond herbestemmen, en het betrekken van de community bij al deze ontwerpvragen is essentieel.
Kamervragen
Naar aanleiding van het bezoek en van het situational report geschreven door Maria Shaidrova, Minh Ngo, Juliette Bonnepart, het hele team van ‘The Displaced people Unit’ (in bijzonder de regiocoördinatoren Kseniia I., Nupur Joshi en coördinator mentale gezondheid Anastasiia Omelianiuk) en de ‘Foundation of Ukrainians in The Netherlands’, hebben Anne-Marijke Podt, Don Ceder, Ruben Brekelmans en Evert Jan Slootweg vragen gesteld aan de relevante staatsecretaris en ministers.
De kennis en kracht vanuit communities is essentieel om de uitwerking van beleid in de praktijk in kaart te brengen en vanuit hier aan te sturen op wat echt nodig is.