Sociale verbondenheid met de lokale gemeenschap

Regionale verschillen in ‘thuis’ voelen

Het maakt bovendien uit waar je als nieuwkomer een woning krijgt toegewezen. Zeker in het geval van de vele dorpen die Gelderland rijk is: “Hoe kleiner de dorpen zijn waar je terecht komt, hoe groter de verschillen. Of je treft het heel erg of juist totaal niet”, aldus een professional uit Geldermalsen. Zeker in de regio de Achterhoek ontmoeten we nieuwkomers die het zwaar hebben. Ze leren Nederlands op school, maar niet het lokale dialect. Ze krijgen te maken met discriminatie, vinden niet makkelijk aansluiting. Kinderen worden gepest en voor hoogopgeleide nieuwkomers is er bar weinig werk.

En natuurlijk zijn er genoeg Gelderlanders die wel vanuit gelijkwaardigheid mensen verwelkomen; die vriendschap sluiten met hun nieuwe buren; die als taalmaatje beginnen en daar een relatie aan overhouden; die talloze uren vrijwilligerswerk doen en daarmee enorm verschil maken in de levens van mensen. Desondanks kunnen we niet spreken van een vanzelfsprekend welkom in Gelderland.

Organisaties die verschil willen maken

Er zijn organisaties die hier iets aan proberen te doen. Organisaties zoals Buddy to Buddy, Integreren doe je Samen, Open Mind. Organisaties die vrijwel allemaal zijn gestart of worden gerund door enorm gepassioneerde individuen; die vanuit oprechte betrokkenheid hun tijd en ervaring willen geven en daar ook anderen voor weten te enthousiasmeren.

Een terugkerend dilemma is de vraag hoe je zorgt dat nieuwkomers zich ook daadwerkelijk thuis voelen bij een initiatief.

“Bij ons maatjesproject vraag ik me weleens af of het wel aansluit bij de behoefte van mensen. Het is vooral de Nederlandse gemeenschap die hen benadert en we krijgen weinig terug.”

Uit betrokkenheid en enthousiasme worden er dingen opgetuigd. Omdat het 2015 is en er zoveel nieuwkomers zijn dat mensen iets willen doen of omdat er in maatschappelijke organisaties budget is vrijgemaakt speciaal voor nieuwkomers. Mensen organiseren buurtdiners, naaiateliers, praatgroepen en dansavonden, maar er komen slechts mondjesmaat nieuwkomers. Een cruciale stap die vaak wordt overgeslagen met al het organiserend enthousiasme dat Nederland rijk is, is de vraag waar nieuwkomers zelf eigenlijk behoefte aan hebben of welke ideeën zij hebben voor een bijeenkomst.

Wat kunnen gemeenten doen?

Gemeenten zouden hier een rol in kunnen spelen. Door maatschappelijke initiatieven die opgericht worden door Nederlanders, te helpen met het inclusief en vraaggericht ontwikkelen van aanbod. Dit hoeft niet heel ingewikkeld te zijn. Te denken valt aan een toolkit die je krijgt als je subsidie aanvraagt, of gratis workshops die je aanbiedt. Voorkom daarbij als gemeente ook dat je te veel wilt sturen op de inhoud van initiatieven. Er mag meer vertrouwen zijn in de capaciteit van de samenleving om te organiseren wat nodig is. Er is altijd wel een actief iemand, die ondanks alles doorgaat. Koester zo iemand, stel niet te veel eisen en check vooral of nieuwkomers het ook waarderen. Je kunt wel voorwaarden stellen aan het hoe en het wie, en tegelijkertijd wegblijven bij het wat. Daarbij met klem ook het advies om apart budget te reserveren voor initiatieven van nieuwkomers zelf, zonder ingewikkelde formulieren, en indien nodig inclusief budget voor ondersteuning bij het oprichten van een initiatief in Nederland.

Tenslotte kan de gemeente een rol spelen bij het bieden van een goed overzicht van wat er in de regio wordt georganiseerd, zodat mensen hun weg ernaartoe kunnen vinden.