Werk en inkomen

Werkgelegenheid en participatie op de arbeidsmarkt biedt allereerst de mogelijkheid om ervaring op te doen op een nieuwe arbeidsmarkt en de mogelijkheid om financieel onafhankelijk te zijn. (Vrijwilligers)werk ondersteunt daarnaast bij het opdoen van sociale contacten en het oefenen van taal- en communicatieve vaardigheden. Daarmee is werk een sleutelfactor voor integratie.

Inzichten

Een plan met perspectief is belangrijk voor de toeleiding tot werk.

We zien regelmatig dat een duidelijk plan met perspectief ontbreekt. Nieuwkomers weten dan niet wat van hen wordt verwacht door de gemeente. Sinds corona is er soms weinig of geen contact met de klantmanager.

Voor nieuwkomers is het vaak onduidelijk wat de kansen en mogelijkheden zijn in Nederland.

De boodschap die mensen horen gaat over ‘realistisch zijn’ over hun mogelijkheden. Op de korte termijn klopt deze boodschap, maar nieuwkomers hebben ook behoefte aan toekomstperspectief. Een van de moeilijkere dingen lijkt te zijn om nieuwkomers echt een goed inzicht te geven in hun lange termijn perspectief in Nederland. Hoe kan deze baan voor jou een eerste stap zijn in een langere route?

Professionals vinden het lastig om tijdens corona nieuwkomers te begeleiden naar passend werk.

Er worden hiervoor verschillende redenen genoemd: “Op afstand vind ik het moeilijker om te weten wat iemand kan en wil. […] Dit wordt versterkt bij een taalbarrière”, “Veel nieuwkomers zonder opleiding starten in de horeca. Door de maatregelen tegen het coronavirus is alles gesloten. […] Ik vind het lastig om dan iets anders te vinden voor mensen uit mijn caseload” en “Ik heb weinig contact met de jobhunters tijdens de coronaperiode. Zij zoeken altijd naar kansen voor mensen uit mijn caseload.”

Het professionele netwerk van professionals sluit niet altijd aan bij de variëteit van achtergronden en kwalificaties van nieuwkomers.

Nieuwkomers hebben als grootste hindernis dat ze niet in Nederland zijn opgeleid, maar hebben allerlei competenties en ervaringen die bij een even diverse pool aan werkgevers passen. We signaleren regelmatig spanningsveld tussen de werkpraktijk van de consulent (mensen zo snel mogelijk naar werk begeleiden) en de behoefte van nieuwkomers. In zulke situaties is de toeleiding naar werk vaak niet constructief.

Soms lijken professionals een perspectief van gebrek te hanteren in plaats van een perspectief van kansen.

Met een perspectief van gebrek focust iemand op dingen die mensen nog niet ‘goed genoeg’ zouden kunnen, zoals de beheersing van de Nederlandse taal. Een perspectief van kansen, daarentegen, legt de nadruk op wat mensen met zich mee brengen: op hun werkervingen in eigen land, ambities en verworven vaardigheden.

Kansen

Ontwerpvraag: Hoe kan er worden gebouwd aan een meer constructieve relatie tussen professionals en nieuwkomers?

Verschillende vormen van contact zijn belangrijk om aan een relatie te kunnen bouwen. Inventariseer welk contact past bij de persoon om wie het gaat. En inventariseer op welke manieren je iemand kunt bereiken.. Bijvoorbeeld: bellen, videobellen, voice messaging via toegankelijke media, wandelen, inzet van cultural mediators. Zorg dat er een duidelijke visie op is, zodat professionals ook weten hoe ze hierop kunnen anticiperen.
Daarnaast is het zinnig om met professionals te reflecteren op welke belemmeringen zij ervaren in het ondersteunen van nieuwkomers. Hierdoor kun je inzicht krijgen in hoe professionals beter voorbereid kunnen worden op de nieuwe Inburgeringswet. We horen vaak dat de professionals behoefte hebben aan meer intervisiemomenten.
Formuleer een expliciete visie op wat je verwacht van je professionals vanuit de gemeente, met daarbij oog voor de spanning tussen de Participatiewet en de Inburgeringswet. En vanuit de spanning tussen het maken van een persoonlijk ontwikkelplan, en de mogelijkheid om sancties op te leggen. Hoe wil je dat de professionals zich verhouden? En is dit in lijn met de daadwerkelijke (machts)ongelijkheid die er sowieso zal bestaan? Welke rol kan het maatschappelijk middenveld spelen?

Ontwerpvraag: Hoe zorgen we ervoor dat nieuwkomers een plan krijgen waarin hun perspectief centraal staat?

Zorg ervoor dat (gemeentelijke) professionals voldoende toegerust zijn het perspectief van de nieuwkomer centraal te stellen. Vragen die relevant zijn voor professionals zijn: Hoe ga je in gesprek over het perspectief van iemand? Hoe haal je belangrijke onderliggende vragen naar boven in een gesprek? Hoe bekijk je een probleem door de ogen van de mens voor je, in plaats van (alleen) door de bril van het systeem? In onze visie zijn dit vaardigheden die in de kern gaan over goede vragen kunnen stellen en je oordeel uitstellen.
Beoordelen wat iemand kan op afstand is nog ingewikkelder dan voorheen. Wij ontmoeten klantmanagers met een redelijk vaststaand perspectief op iemand, waarin ook een oordeel ligt over wat iemand kan. Dit is niet per definitie verkeerd. Maar zorg dat klantmanagers de tools hebben, met name op reflectieniveau, om de afweging te kunnen maken of hun oordeel juist en constructief is of niet. Daarnaast speelt de vraag: hoe maak je contact op afstand op zo’n manier dat er een gesprek ontstaat vanuit mogelijkheden en vertrouwen?
Wanneer een nauwe interpretatie van de participatiewet als uitgangspunt wordt genomen, kan dit het volgen van iemands perspectief belemmeren. Het vooropstellen van het persoonlijke perspectief kan, daarentegen, juist ruimte bieden voor alternatieve manieren om het doel van de participatiewet te bereiken: mensen begeleiden in een duurzame en passende participatie in de samenleving. Oriënteer als gemeentelijke professional wat de speelruimte is binnen een bepaalde regeling. Denk bijvoorbeeld aan het inzetten van reiskostenvergoeding op manieren die niet voorgeschreven staan in de wet, maar in de praktijk wel bijdragen aan de kans op werk te vergroten.

Ontwerpvraag: Hoe gaan we om met inkomenszekerheid in tijden van corona?

Ga als professional samenwerkingen aan met andere professionals (in het publiek en sociaal domein) om schuldenproblematiek aan te pakken. Schuldenproblematiek lijkt door sommige professionals primair te worden geduid als economisch.juridisch. Terwijl dit in de praktijk vaak samenhangt met sociaalpsychologische factoren. Handelend vanuit dit besef kunnen professionals met elkaar samenwerken om met de betrokken persoon tot een gezamenlijk plan van aanpak te komen
Zorg voor een toegankelijk informatiepunt over WW-uitkeringen. Een informatievoorziening die toegankelijk blijft, ook wanneer fysieke loketten moeten sluiten vanwege coronamaatregelen. Nieuwkomers die hun baan kwijt raken (door de coronacrisis) hebben behoefte aan laagdrempelige informatie over hoe zichzelf te voorzien in tijden van inkomensonzekerheid.

Inzichten uit actieonderzoek Corona

Werk en inkomen

Inzichten

Kansen

Blijf op de hoogte van onze laatste nieuwtjes! Schrijf je in voor de nieuwsbrief van OpenEmbassy

Blijf op de hoogte van onze laatste nieuwtjes!
Schrijf je in voor de nieuwsbrief van OpenEmbassy